بحثی دربارۀ آیندۀ حکمت اسلامی
نویسندگان
چکیده
حکمت اسلامی با همۀ تنوعاتش گونه ای از مفهومی کردنِ دریافت متفکران اسلامی از عالم و آدم است. این سنت به مثابة یک مشرب فکری در کنار سایر مشارب فکری در برخی از سرزمین های اسلامی، به خصوص ایران، پدید آمده و بسط پیدا کرده است. این سنت از آغاز رویارویی کشورهای اسلامی با عالم جدید، از طریق برخی از نمایندگانش با مسائل تفکر جدید درآویخته است. بر اساس همین تجارب و افق هایی که برای آیندة فرهنگ معاصر قابل تصور است و با نظر به استعدادهای نهفته در این سنت، می توان به بحث دربارۀ آیندة آن پرداخت. کسانی که به حکمت اسلامی در عالم معاصر اهمیت داده و به صورت های مختلفی به تدریس و تحقیق در آن پرداخته اند، سه گونه رویکرد داشته اند: 1.رویکرد آلی؛2. رویکرد اصالی؛3. رویکرد طریقی(راه جویانه). هرکدام از این سه رویکرد، به صورتی در تداوم حیات این سنت نقش داشته اند. حکمت اسلامی در آینده در دو قلمرو می تواند ادامه حیات دهد: 1. در برخی از حوزه های فرهنگیِ جهان اسلام، مثل ایران؛ و در کنار دروس مرتبط با علوم دینی؛2. در حوزۀ فعالیت های دانشگاهی. در این مقاله به طور کوتاه و مقدماتی به امکان های پیش روی این سنت در همین دو قلمرو پرداخته می شود.
منابع مشابه
مقایسه حکمت بحثی و ذوقی نزد ملاصدرا
تامل در نحوه مواجهه ملاصدرا با طریق بخشی فیلسوفان و متکلمان و سلوک ذوقی عرفا در حل مسائل الهیاتی روش شناسی حکمت متعالیه را مورد چالش قرار می دهد و بحث و ذوق از نظر ملاصدرا دو رهیافت کسب معرفتند و اخذ هر یک از آنها مشروط به شرایط خاص است هر دو فرایند دارای مراتب و نیز دارای نتایج واحدند و آنها را باید به عنوان گرایش فطری در حقیقت جویی به کار بست دامنه و گستره هر یک و نیز شرایط خاص آن دو متفاوتند...
متن کاملبحثی تاریخنگارانه دربارۀ موانع یا عوامل ایجاد انقلاب علمی در تمدن اسلامی و غرب
در این مقاله بحث میشود که چرا نمیتوان پرسید چه عواملی مانع انقلاب علمی در جهان اسلام شد. زیرا عین آن عوامل در تمدن غرب مسیحی اواخر قرون میانه نیز وجود داشتند. علاوه بر این، چنین پرسشی به آن معنا است که مسیر طبیعی علم قدیم آن بود که به علم جدید منجر شود، در حالی که این پیشفرض نیز مسلم نیست. نویسندۀ مقاله «روش شناسی بومی و علوم جدید» با اینکه به این نکات توجه داشته است، رسالۀ شمسیه نوشتۀ کاتبی...
متن کاملبحثی دربارۀ فرضیه نسبیت زبانی در گویش باصری فارس
بررسی حوزه های معنایی واژگانی که در یک زبان استفاده می شوند یکی از مباحثی است که نظر زبان شناسان و زبان پژوهان بسیاری را به خود جلب کرده است. تحقیقات در این حوزه از زبان شناسی نشان داده است که تفاوت های ساختاری و واژگانی همراه با تفاوتهای فرهنگی، از عوامل مهم تفاوت زبانها با یکدیگر می باشند. گروهی معتقدند که این تفاوتها، بویژه در حیطه واژگان و حوزه ی معنایی ای که هر واژه، در زبانی خاص در بر می ...
متن کاملبحثی دربارۀ پیوند عمودی خیال در غزلیات حافظ
یکی از مسائلی که در شیوهشناسی شعر حافظ مورد بررسی است، گسستگی محور عمودی خیال و به زعم برخی حافظپژوهان نبودن توالی مفهومی میان بیتهای برخی از غزلها است، که از این رو حافظ از زمینهسازان سبک هندی به شمار آمده است. در این جستار ما کوشیدهایم تا با عنایت به جانمایۀ شعر حافظ؛ یعنی عشق و بر پایۀ تداعیها و گسترش معنایی برخاسته از آن، که باعث آشفتگی و گسستگی ظاهری در پیوند بیتها میشود، کانونی ...
متن کاملبحثی دربارۀ علّت جاودانگی پشوتن در سنّت مزدیسنی
پشوتن، نامبُردارترین پسر گشتاسب در سنّت و ادبیات مزدیسناست. در باب فرجامِ کارِ وی با چند روایت متناقض روبهرو هستیم: نخست مشهورترین روایت بر پایۀ اَسناد و شواهد موجود از گزارشها و روایتهای متون کهن پهلوی، پشوتن یکی از بیمرگانیست که در آخرالزّمان پیش از هزارۀ هوشیدر، علیه بدکاران و دیوان رستاخیز میکند و همچنان در هزارۀ هوشیدرماه، سروری خواهد کرد. دیگری روایتی از چگونگی نامیرایی پشوتن با خوردن ش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
حکمت معاصرناشر: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
ISSN 2383-0689
دوره 2
شماره 1 2011
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023